چه زمانی اتاق کودک را جدا کنیم؟

در سیر تکامل و رشد کودک بالاخره زمانی فرا می‌رسد که کودک به اندازه‌ای بزرگ شده که باید محل خواب او از والدین جدا شود. این برهه از زمان با مشکلات خاص خود همراه بوده و والدین و کودک را با چالش‌های جدیدی روبه‌رو می‌کند.

بسیاری از والدین با به دنیا آمدن فرزند، خصوصاً فرزند اولشان بیشتر دوست دارند کودکشان را در اتاق خود خوابانده تا مراقبت بیشتری هنگام شب از او به عمل آورند. آنها تصور می‌کنند کودک زیاد به شرایط اتاق خواب پدر و مادرش عادت نمی‌کند و آن‌ها هر زمان که بخواهند می‌توانند محل خواب کودک را تغییر دهند.

در سیر تکامل و رشد کودک بالاخره زمانی فرا می‌رسد که کودک به اندازه‌ای بزرگ شده که باید محل خواب او از والدین جدا شود. این برهه از زمان با مشکلات خاص خود همراه بوده و والدین و کودک را با چالش‌های جدیدی روبه‌رو می‌کند.

بسیاری از والدین با به دنیا آمدن فرزند، خصوصاً فرزند اولشان بیشتر دوست دارند کودکشان را در اتاق خود خوابانده تا مراقبت بیشتری هنگام شب از او به عمل آورند. آنها تصور می‌کنند کودک زیاد به شرایط اتاق خواب پدر و مادرش عادت نمی‌کند و آن‌ها هر زمان که بخواهند می‌توانند محل خواب کودک را تغییر دهند.

اما بهترین زمان برای جدا ساختن اتاق فرزندان چه زمانی است این سوالی است که اکثر والدین با آن روبرو هستند؟ برخی از والدین نیز همواره نگران این موضوع هستند که مبادا جدا ساختن اتاق کودک بویژه در دوران نوزادی باعث وارد آمدن صدمات روحی و یا فیزیکی به کودک شود.


چه زمانی اتاق کودک را جدا کنیم؟

نکات ظریفی در تغییر شرایط خواب برای کودک وجود دارد که والدین باید به آن دقت کنند تا این تغییر شرایط با موفقیت صورت گیرد.
دکتر دوایی روانشناس در گفت‌وگو با شبکه ایران در این باره می‌گوید: بهترین زمان برای جدا کردن اتاق کودک از والدین زمانی است که والدین مطمئن شوند که کودک از نظر فیزیکی در امنیت قرار دارد و مشکلی برای او هنگام خواب به وجود نمی‌آید.

دوایی ادامه می‌دهد: معمولا بعد از سه ماهگی برای کودک مشکلی بوجود نمی‌آید و والدین می‌توانند او را در اتاق خود قرار دهند و تنها زمانی که به آنها نیاز داشت در کنار او باشند، از سوی دیگر والدین نباید به بهانه مسایل عاطفی این کار را به تعویق بیندازند.

دوایی در ادامه همچنین می‌افزاید: غالبا والدین این موضوع را مطرح می‌کنند که اگر کودک را تنها در یک اتاق قرار دهند دچار ترس خواهد شد، در پاسخ به این دسته از والدین باید گفت که اصولا دو نوع ترس طبیعی در انسان وجود دارد؛ یکی ترس از صدای بلند است و دیگری ترس از خالی شدن زیر پا. به غیر از این دو ترس که در انسان به صورت غریزی وجود دارد باقی ترس‌ها اکتسابی است.

او با بیان این مطلب که کودک به تدریج برخی ترس‌ها را می‌آموزد، گفت: بنابر این اگر کودک دچار دو ترسی که گفته شد، شود حضور و یا عدم حضور مادر در کنار او بی‌تاثیر خواهد بود.

دوایی در توضیح گفته‌های خود افزود: اگر کودک به دلیل ترس از تاریکی نمی‌خواهد در اتاق خود بخوابد این موضوع ناشی از عادت او به حضور والدین در کنار خود می‌باشد.

مرضیه جرسوزه کارشناس ارشد روانشناسی در این باره به شبکه ایران می‌گوید: والدین می‌توانند برای حفظ استقلال کودک از زمان سه ماهگی او را در اتاق خود و در تخت خود بخوابانند اما برای این که مطمئن شوند که برای نوزاد مشکلی پیش نخواهد آمد در کنار او بمانند، آن ها می‌توانند رفته رفته حضور خود را در هنگام شب در اتاق کودک کمتر سازند به طوری که در 6 ماهگی این وابستگی به طور کامل قطع شود.

جرسوزه اما معتقد است؛ برای این که مطمئن شویم که کودک دچار آسیب‌های عاطفی نخواهد شد نباید جدا کردن اتاق او از والدین به گونه‌ای باشد که مادر طرد کننده کودک باشد.

او در توضیح گفته خود می‌افزاید: اگر در این موضوع نوزاد و یا کودک احساس کند که مادر او را طرد کرده است قطعا دچار مشکل خواهد شد به همین خاطر توصیه ما این است که مادر از نقش حمایت کنندگی خود نکاهد به خصوص در دو سال اول زندگی کودک.

جرسوزه همچنین می‌افزاید: بسیاری از محققان و روانشناسان کودک بر این مسئله اذعان دارند که نوازش بویژه در ماه‌های نخست زندگی کودک نقشی اساسی و حیاتی در زندگی او دارد، به همین خاطر توصیه شده است که مادر کودک را از سمت چپ در آغوش بگیرد تا کودک بیشتر احساس آرامش کند.

یکی دیگر از روش‌هایی که محققان برای جدا ساختن اتاق کودک از والدین توصیه می‌کنند استفاده از عروسک است، عروسک و اسباب بازی‌ها نقش مهم‌تری دارند. همراه داشتن عروسک به کودک کمک می‌کند احساس درونی خود را نسبت به عروسک بروز داده و به آرامش نسبی دست یابد.

کودک با عروسک وجود شخص دیگری را احساس می‌کند و با این روش می تواند به کنترل درونی دست یافته و خواب آرام تری را تجربه کند‌.

طبق تحقیقی که در آلمان انجام شد محققان به نتایج جالبی در این زمینه دست پیدا کردند، بر همین اساس آنها به والدین توصیه می‌کنند قبل از جدا ساختن اتاق خواب کودک، برای مدت کوتاهی یک عروسک را در اتاق خود بگذارید تا کودک به آن عادت کند، زمانی که اتاق کودک را از اتاق خودتان جدا ساختید می‌توانید این عروسک را به اتاق خود کودک منتقل کنید. به این ترتیب کودک به فضای اتاق خود سریع‌تر عادت می‌کند.


ضرر کمبودهای عاطفی کمتر از آسیب‌های اجتماعی است!

هرچه سن جدا کردن محل خواب کودکان در سنین پایین تر صورت بگیرد، این روند آسان‌تر و با آرامش بیشتر ممکن خواهد بود اما هر چه سن جدا کردن محل خواب در سن بالاتر باشد، این امر سخت تر و گاهی غیرممکن می شود.

دوایی در این باره می‌گوید: متاسفانه در فرهنگ ما هنوز این موضوع به درستی درک نشده است که اتاق کودک باید از والدین جدا شود، بسیاری از والدین به دلیل این که مبادا برای کودک مشکلات عاطفی پیش نیاید اتاق او را تا سنین مدرسه یا گاه بیشتر از خود جدا نمی‌کنند، اما موضوعی که آن‌ها به آن توجه نمی‌کنند این است که این کار گاهی کودک درجریان مسایل زناشویی قرار می‌گیرد.

دوایی در ادامه افزود: بسیاری از کودکان ما در حال حاضر وجود دارند که به دلیل این که درک درستی از مسایل زناشویی نداشته‌اند دچار گرفتاری‌های جدی شده‌اند و یا در دوره نوجوانی دچار آسیب‌های رفتاری شده‌اند، و زمانی که ما مسایل را بررسی می‌کنیم متوجه می‌شویم که ریشه به آن به خانواده باز می‌گردد.


فرزندانمان تا چه زمانی می‌توانند از یک اتاق خواب مشترک استفاده کنند؟

یکی دیگر از سوالاتی که بسیاری از خانواده‌ها با آن روبرو هستند داشتن استفاده از اتاق خواب مشترک برای دو فرزند خانواده است، این حساسیت زمانی بیشتر می‌شود که فرزندان از دو جنس مختلف باشند.

دوایی در این باره می‌گوید: والدین بهتر است تا قبل از سن 5 یا 6 سالگی که کودکان نسبت به مسایل جنسی کنجکاو می‌شوند اتاق خواب آنها را از یکدیگر جدا سازند، اگر خانواده‌ای به دلیل نداشتن فضای کافی مجبور به این کار شد بهتر است دکوراسیون اتاق را به گونه‌ای طراحی کند که استقلال نسبی هر دو کودک حفظ شود.

او ادامه می‌دهد: همچنین والدین باید از کودکان خود بخواهند که همواره در اتاق خود را باز بگذرانند و این موضوع را به صورت یک قانون در خانه به کودکان اعلام کنند و یا این که برای تعویض لباس کودکان فضایی را در بیرون از اتاق آن دو در نظر بگیرند.